اقتصاددانان و سرمایه‌گذاران از صدها معیار برای سنجش سلامت اقتصاد یک جامعه استفاده می‌کنند، اما هیچ کدام به اندازه سرعت گردش پول یا Velocity شناخته شده نیست.
سرعت پول تعداد دفعاتی را که واحد پول برای خرید کالاها و خدمات در یک بازه زمانی معین و توسط مصرف‌کنندگان و کسب‌وکارها استفاده می‌شود، می‌سنجد؛ به بیانی ساده‌تر، Velocity، مجموع خرج کردن پول توسط مصرف‌کنندگان و کسب‌وکارها در یک اقتصاد است.
این مفهوم اندازه فعالیت اقتصادی را به یک عرضه پول معین مرتبط می‌کند و سرعت مبادله پول یکی از متغیرهایی است که توسط آن تورم تعیین می‌شود. سرعت پول معمولاً به عنوان نسبت تولید ناخالص داخلی (GDP) به عرضه پول M1 یا M2 یک کشور اندازه گیری می‌شود. اگر سرعت پول در حال افزایش باشد، معاملات بین افراد بیشتر اتفاق می‌افتد. Velocity در طول زمان، تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار می‌گیرد.
در این مقاله درباره مفهوم سرعت گردش پول، محاسبه آن و از همه مهم‌تر سرعت گردش پول در ارزهای دیجیتال صحبت خواهیم کرد.
سرعت گردش پول (Velocity) چیست؟
ولوسیتی یک واحد مهم برای اندازه‌گیری نرخ استفاده از پول در گردش برای خرید کالا و خدمات است که به اقتصاددانان و سرمایه‌گذاران در سنجش سلامت اقتصاد یک جامعه کمک می‌کند. سرعت بالای گردش پول، با اقتصاد سالم و در حال گسترش نسبت مستقیم دارد و سرعت پایین گردش پول با رکود اقتصادی همراه است.
همانطور که گفتیم Velocity به اقتصاددانان برای اندازه‌گیری نرخ استفاده پول برای کالاها و خدمات در یک اقتصاد کمک می‌کند؛ اگرچه این موضوع یک شاخص کلیدی اقتصادی نیست، اما در کنار سایر شاخص‌ها مانند تولید ناخالص داخلی (GDP)، بیکاری و تورم می‌تواند در تعیین سلامت اقتصاد تاثیرگذار باشد.
نکته: تولید ناخالص داخلی و عرضه پول دو معیار مهم در فرمول Velocity هستند.
باید گفت اقتصادی که سرعت پول بالاتری نسبت به سایر اقتصادها دارد، توسعه‌یافته‌تر از آن‌ها است. سرعت پول با چرخه‌های تجاری نوسان می‌کند؛ یعنی هنگامی که اقتصاد در گردش است، مصرف‌کنندگان و کسب‌وکارها تمایل بیشتری به خرج کردن پول دارند که باعث افزایش سرعت پول می‌شود. زمانی هم که اقتصاد در رکود است، مصرف‌کنندگان و کسب‌وکارها معمولا تمایلی به خرج کردن ندارند و در نتیجه سرعت گردش پول نیز کاهش می‌یابد.
مثال سرعت گردش پول
بیایید سرعت گردش پول را در یک اقتصاد ساده بررسی کنیم تا با این مفهوم بیشتر آشنا شویم:
یک اقتصاد را در نظر بگیرید که از دو نفر به نام‌های “الف” و “ب” تشکیل شده است و هر یک از این افراد ۵۰ دلار پول نقد دارند. حال فرد “الف” از فرد “ب” خودرویی با قیمت ۵۰ دلار خریداری می‌کند؛ اکنون “ب” ۱۰۰ دلار پول نقد دارد.
سپس “ب” خانه‌ای با قیمت ۵۰ دلار از “الف” خریداری می‌کند و همچنین از او برای ساخت بخش جدیدی از خانه کمک می‌گیرد و پس از آن ۵۰ دلار دیگر به او می‌پردازد که در نهایت “الف” ۱۰۰ دلار نقد دارد.
پس از آن “ب” یک خودرو را به قیمت ۵۰ دلار به “الف” می‌فروشد و هر دو در نهایت ۵۰ دلار پول نقد دارند. بنابراین در این اقتصاد دو فرد “الف” و “ب” معاملاتی به ارزش ۲۰۰ دلار انجام داده‌اند، در صورتی که هر کدام از آن‌ها فقط ۵۰ دلار داشتند.
در این مثال سرعت گردش پول برابر با عدد ۲ است؛ زیرا ارزش کل معاملات که ۲۰۰ دلار بود بر عرضه کل پول که ۱۰۰ دلار است تقسیم می‌شود. این افزایش در ارزش کالاها و خدمات مبادله شده از طریق سرعت گردش پول در یک اقتصاد امکان‌پذیر خواهد بود.
فرمول محاسباتی Velocity
مثالی که خواندید یک نمونه ساده از اقتصاد بود، اما در مقیاس‌های بزرگ‌تر مانند گردش پول بین جمعیت یک کشور از شاخص Velocity برای محاسبه سرعت گردش پول استفاده می‌شود.
سرعت گردش پول = تولید ناخالص داخلی (GDP) / عرضه پول
عرضه پول یک معیار مشخص است، اما تولید ناخالص داخلی (GDP) نشان‌دهنده مقدار کل خدمات و محصولات در اقتصاد یک کشور است.
نکته: گاهی اقتصاددانان به جای تولید ناخالص داخلی (GDP) از محصول ناخالص داخلی (GNP) استفاده می‌کنند.
سرعت گردش توکن
شاخص Velocity در حوزه ارزهای دیجیتال نیز قابل محاسبه است؛ سرعت گردش توکن یک جنبه کلیدی است که روی ارزش توکن در آینده تاثیر می‌گذارد. هر چه سرعت گردش کوین یا توکن بیشتر باشد، به ما نشان می‌دهد افراد آن پروژه را بیشتر خرید و فروش می‌کنند. اما با استفاده از فرمول محاسباتی باید ببینیم که افزایش سرعت توکن چه تاثیری روی ارزش آن خواهد داشت.
فرمول محاسباتی سرعت گردش توکن
محاسبه ولوسیتی در ارزهای دیجیتال تعاریف مختلفی دارد، اما در نهایت همه‌ی آن‌ها تقریبا یک معنای واحد دارند. در ادامه تمام تعاریف و فرمول‌ها را بررسی خواهیم کرد.
معادله شماره ۱: MV=PT
M: عرضه پول
V: سرعت پول
P: سطح متوسط قیمت کالاها T: شاخص مخارج (تعداد کل معاملات اقتصادی)
معادله شماره ۲: MV=PQ
نکته: این معادله توسط کریس برنیسکه (chris burniske) پذیرفته شده است.
M: اندازه دارایی
V: سرعت گردش پول (تعداد دفعاتی که یک توکن در طور روز دست به دست می‌شود.)
P: قیمت توکن
Q: مقدار توکن در گردش (عرضه در گردش)
با استفاده از تعریف برنیسکه، برای به‌دست آوردن سرعت گردش توکن باید M را یک طرف معادله قرار دهیم: M=PQ/V
معادله شماره ۳: MC=TH
M: کل عرضه کوین
C: قیمت ارز
T: حجم معاملات یا تراکنش‌ها
H: مدت زمانی که کاربر کوینی را پیش از انجام تراکنش نگهداری می‌کند.
نکته: این معادله توسط ویتالیک بوترین پذیرفته شده است.
با استفاده از تعریف بوترین، برای حل معادله سرعت گردش توکن، باید C را یک طرف معادله قرار دهیم: C=TH/M
در هر دو تعریف، سرعت کوین با ارزش توکن نسبت معکوس دارد، یعنی هرچه معامله‌گران توکن را طولانی تر نگه دارند یا به اصطلاح هولد کنند، قیمت آن در نهایت افزایش می‌یابد.
مثال سرعت گردش توکن
۱. ولوسیتی: خیلی کم
با توجه به معادلات گفته شده، می‌توانیم برداشت کنیم هر چه سرعت کوین به حداقل نزدیک شود، ارزش آن به نسبت افزایش می‌یابد. نکته قابل توجه اینجاست که سرعت گردش توکن با حجم معاملات همبستگی دارد؛ این جمله به چه معناست؟
یک توکن نمی‌تواند ولوسیتی صفر داشته باشد، زیرا اگر تمام معامله‌گران و سرمایه‌گذاران توکن‌های خود را هولد کنند و معامله‌ای صورت نگیرد، حجم معاملات کاهش می‌یابد و قیمت کوین یا توکن نیز کاهش پیدا می‌کند زیرا تقاضایی وجود نخواهد داشت!
۲. ولوسیتی: خیلی زیاد
خلاف توضیحات بالا در این مثال صدق می‌کند، به عنوان مثال اگر قیمت یک توکن افزایش یابد، افراد بر اساس احساسات و حدس و گمان‌ها تصمیم به هولد کردن دارایی می‌گیرند و این حدس‌ها افزایش قیمت را به دنبال دارد.
حال اگر معامله‌گران کوین را بفروشند، نگهداری آن می‌تواند باعث ضرر شود؛ فروش بیشتر توکن، کاهش قیمت آن را نیز به دنبال دارد. این موضوع نشان‌دهنده این است که افزایش سرعت گردش توکن می‌تواند به کاهش ارزش آن ختم شود.
راه‌کارهای کاهش سرعت گردش توکن
روش‌های مختلفی برای کاهش سرعت گردش پول وجود دارد:
۱. استفاده از مکانیزم تقسیم سود (سوزاندن یا بازخرید)
این روش نوعی طرح تشویقی محسوب می‌شود؛ یعنی زمانی که کاهش قیمت زیاد باشد، سود توکن را افزایش می‌دهند تا کاربران برای دریافت سود مجدد توکن را بازخرید و نگهداری کنند؛ در نهایت این کار باعث افزایش قیمت و کاهش سرعت گردش توکن می‌شود.
۲. استکینگ و سهام‌گذاری در پروتکل‌ها برای قفل کردن دارایی
هنگامی که دارایی کاربر در پلتفرم‌ها قفل شود، قطعا برداشتی از طرف آن‌ها صورت نخواهد گرفت و این موضوع باعث کاهش سرعت گردش توکن و افزایش قیمت می‌شود.
۳. استفاده از مکانیزم سوزاندن و تولید متعادل توکن‌ها
این روش را به عنوان یک مسئله ضد تورمی توکن‌ها می‌شناسد؛ زیرا باید بین کاربرد پروتکل و قیمت توکن آن یک رابطه خطی به وجود آید. یعنی اگر یک پروتکل در ماه مقدار توکن بیشتری نسبت به ماه قبل تولید کند، ممکن است به علت عدم کشش پروتکل برای عرضه بیشتر، قیمت افزایش یابد.
۴. گیمیفیکیشن برای تشویق هولد کردن
روش گیمیفیکیشن یا بازی‌گونه بیشتر برای تشویق کاربران به هولد کردن توکن مربوط می‌شود. به عنوان مثال سازنده توکن می‌تواند بگوید اگر شما این ارز دیجیتال را به مدت ۳ ماه نگهداری کنید، مقداری توکن پاداش خواهید گرفت.
۵. تبدیل شدن به توکنی برای ذخیره ارزش
این مورد تقریبا کار سخت و دشواری است؛ زیرا به قابلیت فنی و پذیرش بازار توکن مربوط می‌شود. اگر معامله‌گران و سرمایه‌گذارن به یک توکن به عنوان ذخیره ارزش اعتقاد داشته باشند، احتمال آن هست که مایل باشند توکن‌های خود را به جای فروش هولد کنند.
یکی از دلایل هولد کردن، انتظار افزایش قیمت آن است. به صورت تئوری، این موضوع سرعت گردش توکن را کاهش و قیمت را افزایش می‌دهد؛ یعنی جایگاهی که امروز بیت کوین در آن قرار دارد.
سخن پایانی
ولوسیتی (Velocity) یکی از شاخص‌های مهم و کلیدی است که روی ارزش بلند مدت توکن‌ها تاثیر می‌گذارد؛ اکثر توکن‌های کاربردی دلایل قانع‌کننده‌ای برای هولد کردن ارائه نمی‌دهند و همین موضوع باعث می‌شود سرعت گردش برخی از آن‌ها بسیار افزایش پیدا کند.
پروژه‌هایی که سرعت گردش توکن بالایی دارند در بلند مدت تلاش می‌کنند تا این روند را تغییر دهند و ارزش و قیمت توکن را افزایش دهند؛ از این رو توسعه‌دهندگان این پروژه‌ها سعی می‌کنند تا از مکانیزم‌های کاهش سرعت گردش توکن، استفاده کنند.
نکته: این مطلب هیچ‌گونه پیشنهاد خرید، فروش یا سرمایه‌گذاری نیست و صرفا جهت آشنا شدن شما کاربران عزیز با ارزهای دیجیتال ارائه شده است و اوکی ایکس در قبال آن مسئولیتی ندارد.
