بیش از یک دهه از ظهور بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال گذشته است؛ تقریبا همه یک بار اسم این ارز دیجیتال را شنیده‌اند و یا آن را معامله کرده‌اند. نظرات و انتقادات زیادی درباره بیت کوین منتشر شده است که آن را یا خوب می خوانند یا بد!
به عنوان مثال وارن بافت می‌گوید:« از آن دور بمانید. این یک سراب است. آنچه که قطعا به وقوع می‌پیوندد، یک پایان بد خواهد بود.» این جملات او نشان می دهد که با این پدیده نوظهور و جدید مخالف است! اما دقیقا جیمی سانگ (محقق مشهور بیت کوین) خلاف نظر او را دارد و می‌گوید:« بزرگ‌ترین چیزی که بیت کوین به ارمغان می‌آورد تمرکززدایی قدرت مالی است.»
به نظر شما چه تحلیل و نظری درباره بیت کوین می‌توان درست باشد؟ افراد زیادی نظراتی درباره بیت کوین نوشته‌اند و این ارز دیجیتال را از نظر سرمایه‌گذاری، خودحاکمیتی و اجتماعی بررسی کرده‌اند.
در این بین جیمی سانگ که یک محقق و نویسنده مشهور بیت کوین است، مقاله‌ای را منتشر کرده و بیت کوین را از نظر اخلاقی با پول فیات مقایسه کرده است. در ادامه می‌خواهیم نظر جیمی سانگ درباره فلسفه اخلاقی بیت کوین را از زبان او بخوانیم.
فلسفه اخلاقی در بیت کوین
به نظر من یک استدلال اخلاقی، می‌تواند تاثیر عمیق‌تری برای باور به موضوعی داشته باشد؛ چرا که این نوع استدلال بر اساس منافع شخصی افراد نیست و هدف از این استدلال پیدا کردن جایگاه عمیق آن در ضمیر انسان است.
در نهایت می‌توان گفت که بررسی بیت کوین از نظر اخلاقی نسبت به سایر استدلال‌ها و بررسی‌ها برتری دارد. با چنین استدلالی، ما بالاترین سطح اخلاق را در نظر می‌گیریم و دلایل محکم و ماندگاری را ارائه می‌دهیم.
چگونه می‌توانیم بیت کوین و فیات را بر اساس فلسفه اخلاقی بررسی کنیم؟ پیش از هر چیز باید با مفاهیمی در فلسفه آشنا شویم؛ زیرا بر اساس آن‌ها می‌توانیم اخلاقی یا غیراخلاقی بودن موضوعات را بررسی کنیم.
اجازه دهید ابتدا بحث را با کمی فلسفه شروع کنیم؛ فلسفه می‌گوید در حقوق فردی دو نظریه وجود دارد:
۱. قانون طبیعی
۲. اثبات‌گرایی (پوزیتیویسم)
این دو نظریه چه ارتباطی با فلسفه اخلاقی بیت کوین و فیات دارد؟ در یک جامعه و حکومت، با استفاده از این دو نظریه می توانیم به درست یا غلط بودن حقوق فردی که در اختیار همگان قرار گرفته است پی ببریم؛ بیت کوین و فیات نیز دو جامعه هستند که می‌خواهیم آن‌ها را بر اساس این دو نظریه بررسی کنیم.
قانون طبیعی
نظریه قانون طبیعی می‌گوید حقوق افراد موضوعی است که از قبل وجود داشته و ذاتی است؛ اگر این حقوق توسط هر شخصی نقض و یا نادیده گرفته شود، اشتباه است. قانون طبیعی، اولین نظریه حقوق فردی است و از گذشته‌های دور وجود داشته است.
به عنوان مثال، در یک جامعه همه انسان‌ها برابر آفریده می‌شوند و از بدو تولد حقوق سلب نشدنی معینی از جمله حق زندگی، آزادی و… دارند؛ البته که حقوق بیشتری نیز وجود دارد.
اثبات‌گرایی
نظریه دوم که در حوزه حقوق فردی مورد بررسی قرار گرفته است، اثبات‌گرایی یا پوزیتیویسم (Positivism) است؛ این نظریه می‌گوید حکومت می‌تواند حقوق ویژه‌ای به افراد بدهد و بگوید که هر شخصی چه کاری می‌تواند و چه کاری را نمی تواند انجام دهد. در حقیقت، هنگامی که یک حکومت به طور آشکار نگوید حق شما چیست، هیچ حقی در حوزه فردی ندارید!
کدام یک صحیح است؟
پس از توضیحات بالا دو سوال در ذهن خواننده شکل می‌گیرد که می‌تواند مشخص کند کدام یک از این نظریه‌ها می تواند درست باشد و کدام یک اشتباه.
سوال ۱) چرا مردم به قانون طبیعی گرایش دارند؟
برای گرایش به قانون طبیعی به ۳ دلیل می‌توانیم اشاره کنیم:
اول اینکه عقل سلیم حکم می‌کند.
دوم اینکه این قانون منصفانه و برابر است.
و سوم اینکه فرد محور است.
سوال ۲) چرا برخی به اثبات‌گرایی گرایش دارند؟
اینکه برخی افراد دارای قدرت به پوزیتیویسم تمایل داشته باشند، جای تعجب ندارد؛ چرا؟
اول اینکه بسیار آسان‌تر اجرا می‌شود.
دوم اینکه برای افراد دارای قدرت، نقطه قوت و عالی محسوب می‌شود.
سوم اینکه صاحبان قدرت می‌توانند بر اساس منافع شخصی خود قوانین وضع کنند!
نتیجه تحلیل فلسفه اخلاقی
یک جامعه یا حکومت می‌تواند دو نقش بالقوه را بازی کند: ۱. محافظت از آزادی فردی (قانون طبیعی) ۲. بینشی تحمیل شده از سوی افراد حاکم (اثبات‌گرایی)
تا اینجا دو نظریه حقوق فردی را بررسی کردیم و متوجه شدیم که قانون طبیعی اخلاقی و پوزیتیویسم غیراخلاقی است؛ اکنون بیایید نتیجه تحلیل را با فلسفه اخلاقی در بیت کوین و فیات مقایسه کنیم.
یک قانون طبیعی که به محافظت از آزادی فردی احترام می‌گذارد، به پول مخصوص خود نیاز دارد؛ یعنی بیت کوین. یک جامعه اثبات‌گرا با بینشی تحمیل شده از سوی افراد حاکم نیز پول خاص خود را می‌خواهد؛ یعنی فیات.
با توجه به صحبت‌هایی که تاکنون داشتیم، تفاوت میان این دو رویکرد را به وضوح میان ویژگی‌ها و تفاوت‌های بیت کوین و فیات می‌بینیم. که در ادامه این تفاوت‌ها را دقیق‌تر بررسی خواهیم کرد.
مقایسه فلسفه اخلاقی در بیت کوین و پول فیات
۱. پول فیات متمرکز است و توسط یک نهاد مرکزی کنترل می‌شود؛ در صورتی که بیت کوین یک جامعه غیرمتمرکز است و هر فرد می‌تواند با اجرای یک نود (Node) قدرت داشته باشد.
۲. پول فیات قابل ردیابی و مصادره است؛ اما بیت کوین غیرقابل ردیابی و مصادره است.
۳. نهادها می‌توانند ارزش فیات را کاهش یا افزایش دهند تا اهداف و بینش خود را راحت‌تر تحمیل کنند؛ اما ارز دیجیتال بیت کوین ارزش خود را از اعتماد افراد و نیز آزادی فردی به‌دست می‌آورد.
۴. از آنجا که حساب بانکی و دارایی فیات شما مشخص است، دولت‌ها به راحتی می‌توانند بر اساس آن، مالیات دریافت کنند؛ در صورتی که استفاده از بیت کوین قدرت را در اختیار مردم قرار می‌دهد و به دارایی افراد احترام می‌گذارد، در نتیجه با بیت کوین از مالیات‌های پنهان خبری نیست.
۵. پول فیات یک بازی با جمع صفر است، یعنی جایی که دولت با ضرر مردم، سود می‌برد؛ اما بیت کوین یک جمع مثبت است، زیرا تا مردم زمانی معامله می‌کنند که برای هر دو طرف ارزش افزوده ایجاد شود.
۶. فیات ممکن است بر اساس برخی قوانین اشتباه وضع شده به دست افراد دارای قدرت، از شفافیت خارج شود و این موضوع باعث فیشینگ و پولشویی و… شود؛ اما بیت کوین تضمین می‌کند تراکنش‌ها به صورت شفاف در بلاک چین ذخیره می‌شوند و به ثبت می‌رسند.
نکته: خالی از لطف نیست بگوییم در حوزه ارزهای دیجیتال نیز کلاه‌برداری‌هایی شده است؛ اما اگر مردم به درستی تحقیق کنند هرگز در دام پروژه‌های اسکم و کلاه‌برداری نخواهند افتاد.
در نهایت باید بگوییم فیات پولی مبتنی بر نظریه پوزیتیویسم (اثبات‌گرایی) است؛ این پول می‌تواند ابزاری برای دولت‌هایی که می‌خواهند دیدگاه و بینش خود را به سایر افراد جامعه تحمیل کنند.
اما بیت کوین پولی مبتنی بر قانون طبیعی است؛ این ارز دیجیتال که یک نوع پول نیز محسوب می‌شود، می‌تواند ابزاری برای محافظت از آزادی فردی در یک جامعه باشد؛ بنابراین بیت کوین پول اخلاقی‌تری است.
سخن آخر
دلایل فلسفه اخلاقی در بیت کوین می‌گوید که این ارز دیجیتال با قانون طبیعی هم‌خوانی دارد؛ بیت کوین از حقوق فردی مردم حمایت می‌کند. واقعیت این است که با قدرت گرفتن پول فیات ممکن است آزادی فردی شما در خطر باشد!
بنابراین اگر به حقوق فردی خود اهمیت می‌دهید و می‌خواهید از آن محافظت کنید، بهتر است بیت کوین را بپذیرید و در جستجوی آن باشید.
بیت کوین نه تنها تمدن را در دنیا بهتر، بلکه اخلاقی‌تر نیز می‌کند.
نظر شما درباره اینکه بیت کوین اخلاقی‌تر است یا فیات چیست؟ در بخش دیدگاه‌ها، منتظر به اشتراک گذاشتن نظرات شما هستیم.
